LanguageTool controleert grammatica van geschreven teksten en gaat veel verder dan waar conventionele spellingcontrole haar grens bereikt. In geautomatiseerde spellingcontrole wordt alleen gekeken naar de schrijfwijze van losse woorden. Als het gewenst is om terugkoppeling te krijgen over de schrijfwijze van meerdere woorden in relatie tot elkaar, loont het om kennis te maken met LanguageTool en grammaticacontrole in te zetten.

Mogelijkheden met grammaticacontrole

Woorden zoals hepatitis B-injectie, chef d'équipe, danses macabres, 's avonds en au pair zijn lastig om geautomatiseerd op spelling te controleren omdat reguliere spellingcontrole niet verder kijkt dan een spatie. Daardoor worden sommige woorden ten onrechte als goed of fout aangemerkt. Aan de andere kant kan ook de Engelse ziekte worden bestreden. De meest voorkomende die worden ondersteund zijn hier te vinden. Vermakelijke voorbeelden – zoals mijn favoriet naakt slakken zoeken – zijn ten overvloede te vinden bij Signalering Onjuist Spatiegebruik, Taalvoutjes en OnzeTaal.

Enkele voorbeelden van categorieën zijn grammaticale fouten (vervoegingen en groter alsgroter dan), gebruik lidwoorden en geslacht (het bootde boot, die hondjedat hondje), interpunctie (verkeerde of dubbele leestekens), leenwoorden met gangbaar alternatief (het goal missenhet doel missen), typisch Vlaams (bij bevelin opdracht), informele stijl (geen eengeen enkele).

Ook is het mogelijk, nadat je je moedertaal hebt opgegeven, om valse vrienden te vinden aan de hand van deze regels. Doorzoek deze regels eens op "nl" om ze te bekijken. Deze zijn uitermate handig voor mensen met NT2 om sneller de fijne kneepjes van het Nederlands zich eigen te maken.

LanguageTool

Deze gratis en vrije software is platformonafhankelijk en werkt op Windows, OS X en GNU/Linuxsystemen zoals Ubuntu en bestaat al meer dan tien jaar en van de meer dan 30 talen die worden ondersteund is Nederlands goed vertegenwoordigd.

Tevens is er een webinterface zodat het ook te gebruiken is zonder ook maar iets te hoeven installeren. Het kan geïntegreerd worden met officepakketten zoals LibreOffice via een extensie en voor Firefox en Thunderbird via een add-on.

Voor de software-experts onder ons: ook kan via een open standaard web API of softwarebibliotheek een koppeling met LanguageTool in eigen software worden ingebouwd.

Nederlands in LanguageTool

De regels die gebruikt worden in LanguageTool zijn te veel om op te noemen. Beter is om het zelf  te gebruiken en de voordelen ervan te ontdekken. Mochten bepaalde regels of categorieën niet van toepassing zijn, is het mogelijk om die uit te schakelen. LanguageTool bevat momenteel voor het Nederlands bijna 30 categorieën, totaal ongeveer 700 regels die een tekst analyseren op grammatica, stijl en spelling. Hiermee is de tool een belangrijke aanvulling op de spellingcontrole.

OpenTaal heeft hier bijdrages voor gedaan maar het is voornamelijk de verdienste van het werk van Ruud Baars van TaalTik, een van de onze partners. Ben je handig met reguliere expressies en wil je zelf een bijdrage leveren aan de grammaticale ondersteuning van geschreven Nederlands, kijk dan eens hier voor de huidige regels.

Stichting OpenTaal en haar partners hebben inmiddels jaren positieve ervaring met LanguageTool en goed contact met de kern van ontwikkelaars. Wij zijn overtuigd dat deze software zeer geschikt ter ondersteuning van geschreven Nederlands als een aanvulling op onze spellingcontrole. Voor projecten en workshops over het gebruik en uitbreiden van LanguageTool, benader Stichting OpenTaal Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. voor meer informatie.